Spółdzielnia Mieszkaniowa im. Jana Zamoyskiego w Zamościu powstała 16 lipca 1981 roku. W dniu 8 października 1981 roku została wpisana do rejestru w Sądzie Rejonowym w Zamościu. Aktualnie Spółdzielnia posiada w swoich zasobach 94 budynki mieszkalne, w których znajduje się 3 698 lokali mieszkalnych o łącznej powierzchni użytkowej 213 043,13 m², 12 budynków użytkowych, 541 garaży. Spółdzielnia zarządza zasobami o łącznej powierzchni użytkowej 232 378,96 m². Na ogólną liczbę 3 698 lokali mieszkalnych przypada; 316 lokali ze spółdzielczym lokatorskim prawem do lokalu, 1 468 lokali mieszkalnych ze spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu, 1 890 z prawem własności odrębnej oraz 24 lokali spełniających warunki lokali socjalnych. Spółdzielnia posiada w swoim zarządzaniu 53,34 ha gruntów z uregulowanym stanem prawnym, co daje średnią 0,57 ha na jeden blok mieszkalny.
Spółdzielnia Mieszkaniowa im. Jana Zamoyskiego w Zamościu zrealizowała jedyną w kraju „jednostkę modelową” z programu rządowego PR-5. Przygotowywano w ramach prac badawczo-rozwojowych wzorcowe rozwiązania osiedli z zastosowaniem nowych materiałów i technologii, które miały umożliwić wydatne podniesienie efektywności technicznej i ekonomicznej budownictwa, przy stopniowej poprawie walorów użytkowych mieszkań. W ramach tego programu przewidziano zaprojektowanie i eksperymentalną realizację czterech zespołów zabudowy wielorodzinnej oraz dwóch jednorodzinnej intensywnej zabudowy szeregowej. Planowano zrealizować: 1.- „Nowe Miasto II” w Zamościu, 2. – „Stella” w Tychach, 3. – „Białołęka Dworska” w Warszawie, 4.-„Chełmońskiego” w Krakowie. Gwałtowne załamanie się gospodarki w latach 1979 – 1981 spowodowało, że w całości zrealizowano tylko planowaną jednostkę modelową w Zamościu, zaniechano realizacji pozostałych. Jednostka modelowa w Zamościu obejmuje osiedla, w kolejności realizacji: pomarańczowe, niebieskie, zielone, brązowe, żółte, fioletowe. Zrealizowano 51 budynków mieszkalnych o 1 751 mieszkaniach i 108 871 m² powierzchni użytkowej, 6 świetlic osiedlowych, 3 pawilony handlowo-usługowe, 2 szkoły podstawowe, 2 przedszkola. Do obsługi modelowej jednostki zrealizowano budynek Zakładu Remontowo-Konserwacyjnego o powierzchni 2 426 m², budynek siedziby Spółdzielni o powierzchni 2 460 m² oraz Osiedlowy Dom Kultury „Okrąglak” o powierzchni 500 m².
